Cam Tavan Ayrımcılığı

Maalesef günümüzde iş dünyasında kadınlar görünmez engellerle de karşı karşıya. Cam tavan da bunlardan biri. Cam Tavan Ayrımcılığı, kadınların gerekli yeterliliklere sahip olmasına rağmen, terfi konusunda adil olmayan sınırlara takılmalarına verilen isimdir. Kadınlar hiyerarşik basamaklarda yükselirken önlerine görünmez engeller çıkabiliyor. Bir kadın sadece kadın olduğu için en üst birimlere ve benzeri liderlik pozisyonlarına erişemeyebiliyor. Bu ayrımcılığın temelinde önyargılar bulunuyor. Çalışanın, iş ile ilgili diğer nitelikleriyle açıklanamayan, cinsiyete dayalı bir farklılık oluştuğunda; arzu edilen daha üst pozisyonlarda, daha alt pozisyonlara göre daha fazla cinsiyete dayalı farklılık oluştuğunda; üst pozisyonlarda sadece cinsiyet dağılımından kaynaklı eşitsizlikler değil, o pozisyonlara erişme olasılığı konusunda cinsiyete dayalı eşitsizlik oluştuğunda; kariyerin ilerleyen safhalarında, erken safhalarına göre cinsiyete dayalı daha fazla eşitsizlik oluştuğunda cam tavan ayrımcılığı vardır.

Cam tavan kavramı, sadece kadınların iş hayatında üst düzey pozisyonlara yükselmelerindeki engelleri ifade etmek için değil, aynı zamanda cinsiyet temelli eğitim, gelişim fırsatındaki eşitsizlikler ve aynı iş için daha az maaş alma veya alınan maaştan daha az faydalanma gibi çok katmanlı problemleri ifade eder. Peki biz cam tavanı nasıl kırabiliriz?Cam tavanları kırmanın en önemli yolu, cam tavanların ve ne şekillerde tezahür ettiklerinin farkında olmaktır. Ne yaparsanız yapın, bu bariyerleri tek başınıza kırmanız belki imkânsız değilse de çok zordur; bu nedenle dayanışma ve aktivizm önem kazanmaktadır: Çalıştığınız kurumdaki cam tavanları tespit ettiğiniz anda, bununla ilgili olarak meslektaşlarınızla konuşmaya başlamalı, onların da fark etmelerini sağlamalısınız. Eğer bir sorun varsa ve hakkında konuşulmuyorsa; o sorunun çözülmesi olası değildir. Konuşmak, tek başına sorunu çözmeyecektir; ancak sorunu çözme yönünde en önemli adımdır. Cam tavanı öyle veya böyle kırmayı başaranların, bu başarılarının tadını çıkardıktan sonra arkadan gelenleri unutmamaları önemlidir. Çünkü cam tavanı kırmaya çalışan ve bunu başaran her kadın, aslında kendinden sonra gelenlere yardım etmektedir; eğer bunu başaranlar, bu momentumu korumaya devam ederlerse, geriden gelenler için çatlamış tavanı kırmak daha kolay olacaktır. Ne yazık ki, yukarıda da izah ettiğimiz gibi, güç pozisyonlarına gelen kadınların, kendi kırdıkları cam tavanları sıklıkla sağlamlaştırdığını gösteren çalışmalar mevcuttur ve işte bu nedenle bunun farkında olmak büyük öneme sahiptir.

Ayşe Nur Arı